คณะกรรมการความปลอดภัยทางชีวภาพระดับสถาบัน (Institutional Biosafety Committee– IBC )

เป็นคณะกรรมการที่สถาบันหรือ หน่วยงาน แต่งตั้งขึ้นเพื่อทำหน้าที่พิจารณาให้คำแนะนำ และตรวจสอบการดำเนินงาน หรือโครงการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม่หรือ พันธุวิศวกรรม ให้เป็นไปตามแนวทางปฏิบัติความปลอดภัยทางชีวภาพ

• องค์ประกอบของคณะกรรมการฯ

  IBC ควรประกอบด้วยกรรมการไม่น้อยกว่า 5 ท่าน ซึ่งควรจะประกอบด้วย

  • บุคคลที่มีความสามารถที่จะประเมิน ประมวลผล และติดต่าม ตรวจสอบงานที่จะดำเนินการที่สถาบันได้
  • เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยทางชีวภาพ (ถ้าเป็นไปได้)
  • วิศวกรหรือผู้ที่มีความรู้หรือประสบการณ์ในการตรวจสอบความปลอดภัยของอุปกรณ์และเครื่องมือทางชีวภาพ
  • สมาชิกอย่างน้อยหนึ่งคนจากนอกสถาบัน ซึ่งเป็นบุคคลที่มีความรู้ ความสนใจ และมีพื้นความรู้ทางด้านเทคนิคและวิชาการ
• หน้าที่ความรับผิดชอบ
  • ประเมินและตรวจสอบโครงการวิจัยต่างๆ ที่ได้รับ รวมทั้งคำร้องขอเปลี่ยนเป็นโครงการ “ยกเว้นพิเศษ” เพื่อที่จะบอกให้ชัดเจนได้ว่าอาจมีอันตรายแอบแฝงต่อนักวิจัยต่อชุมชน หรือต่อสิ่งแวดล้อม และให้ข้อแนะนำแก่นักวิจัยในการจัดการกับอันตรายเหล่านี้
  • ตัดสินระดับการป้องกันและวิธีการดำเนินงาน สำหรับการวิจัยและทดลองทุกระดับที่จัดอยู่ประเภทที่ 2 และที่ 3 ตามแนวทางปฏิบัติฯ และสำหรับการเก็บรักษาพืช สัตว์ หรือจุลินทรีย์ รวมทั้งการขนย้ายสิ่งมีชีวิตที่ได้รับการดัดแปลงพันธุกรรม ตามแนวทางปฏิบัตินี้
  • ส่งเอสารต้นฉบับแบบฟอร์มของงานที่อยู่ในประเภทที่ 2 เพื่อให้ TBC รับทราบ และงานที่อยู่ในประเภทที่ 3 เพื่อให้ TBC พิจารณาอนุญาต
  • จัดให้มีการตรวจตราและออกใบรับรอง ก่อนที่จะมีการดำเนินงานห้องปฏิบัติการระดับความปลอดภัย BSL1 และ BSL2 ห้องเลี้ยงสัตว์ดัดแปลงพันธุกรรม ห้องเก็บและรักษาสัตว์ติดเชื้อ และโรงปลูกและเพาะเลี้ยงพืชดัดแปลงพันธุกรรมในระดับเดียวกัน ส่วนห้องทดลองและเพาะเลี้ยง สิ่งควบคุมและ ป้องกันระดับสูงกว่าที่กล่าวมา TBC จะเป็นผู้ออกใบอนุญาต แต่ IBC จะต้องตรวจตราและตรวจสอบการดำเนินงานในห้องทดลองโรงปลูกและเพาะเลี้ยงพืช และห้องสัตว์เลี้ยง ทุกระดับ อย่างน้อยปีละครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าห้องต่างๆ เหล่านี้มีมาตรฐานตามข้อบังคั
  • จัดให้มีการตรวจสอบงานที่กำลังดำเนินอยู่และให้ข้อแนะนำต่อนักวิจัยเป็นระยะๆ
  • จัดให้มีการตรวจสอบมาตรฐานของสถานที่ทดลอง และการหลุดรอดของสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรมจากสถานที่ทดลองสู่สิ่งแวดล้อม
  • รับผิดชอบในการออกระเบียบปฏิบัติ และตัดสินใจเกี่ยวกับการดำเนินงานด้านความปลอดภัยทางชีวภาพ ในสถาบัน รวมไปถึงการป้องกันทางการแพทย์ เช่น การจัดการฉีดวัคซีนสำหรับผู้เกี่ยวข้องโดยเฉพาะอย่างยิ่งในงานระดับความปลอดภัย BSL4
• ปัจจุบันมีคณะกรรมการระดับสถาบันจำนวน 35 แห่ง (ปี พ.ศ. 2555)
  • หน่วยงานระดับกรม     จำนวน 4 แห่ง
  • สถาบันวิจัย             จำนวน 4 แห่ง
  • หน่วยงานเอกชน     จำนวน 2 แห่ง
  • สถาบันการศึกษา     จำนวน 25 แห่ง

เครือข่ายคณะกรรมการฯ มีการเชื่อมโยงระหว่างกันเพื่อให้คณะกรรมการได้แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ผ่านเครือข่ายคณะกรรมการฯ ระดับสถาบันระดับภูมิภาค โดยในแต่ละภูมิภาคจะมีแกนกลางในภูมิภาคนั้นๆ นอกจากนี้ เครือข่ายคณะกรรมการฯ ระดับสถาบันยังมีการจัดกิจกรรมเพื่อให้เกิดการสื่อสาร และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างกันในทุกๆปี เช่น การจัดโรดโชว์ การฝึกอบรม การใช้แนวทางปฏิบัติ และการประชุมประจำปีด้วย

รายละเอียดเพิ่มเติม >>

 

หน่วยงานระดับกรม

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

กรมวิชาการเกษตร

กรมประมง

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

 

สถาบันวิจัย

สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สุขภาพมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย

ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ

 

หน่วยงานเอกชน

บริษัทอายิโนะโมะโต๊ะ (ประเทศไทย) จำกัด

บริษัทซินเจนทา ซีดส์ จำกัด

 

สถาบันการศึกษา
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์	มหาวิทยาลัยขอนแก่น
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
มหาวิทยาลัยทักษิณ	มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี	มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยนเรศวร	มหาวิทยาลัยมหิดล
มหาวิทยาลัยบูรพา	มหาวิทยาลัยแม่โจ้
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง	มหาวิทยาลัยรามคำแหง
มหาวิทยาลัยรังสิต	มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า เจ้าคุณทหารลาดกระบัง	มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
มหาวิทยาลัยศิลปากร	มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย	มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
มหาวิทยาลัยอัญสัมชัญ	มหาวิทยาลัยราชภัฎอุตรดิตถ์
มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

 

อ้างอิง สำนักงานนโยบายและและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2550. รายงานกรอบงานแห่งชาติว่าด้วยความปลอดภัยทางชีวภาพของประเทศไทย. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. กรุงเทพฯ. 150 หน้า.